Primarijus dr Nada Cicmil – onkolog govoreći o prevenciji malignih oboljenja kod žena – raku grlića materice ističe da su simptomi raka grlića materice nekada gotovo odsutni, a najčešće nespecifični.
Redovni ginekološki pregledi su imperative.
Primjena screeninga od 1963. godine u Finskoj je dovela do minimalne pojave raka grlića materice od 4 na populacijau od 100 000 žena u ovoj zemlji.
Koji su simptomi karcinoma grlića materice, metode liječenja?
Simptomi raka grlića materice su nekada gotovo odsutni a najčešće nespecifični. Neredovna i obimna menstrualna krvarenja, krvarenje za vrijeme polnog odnosa i nakon polnog akta, osjećaj težine i nelagodnosti u polnom organu, ružičaste primjese u vaginalnom iscjetku, najčešći su simptomi. U kasnijim fazama bolesti se obično javlja bol u karlici, smetnje sa pražnjenjem crijeva, gubitak tjelesne težine, mučnina neobjašnjivog porijekla.
U ranim stadijumima, bolest se operiše a nakon toga najčešće i zrači. Zračenje može biti spoljno i unutrašnje. U odmaklim stadijumima oboljenja primjenjuje se terapija zračenjem uz potenciranje njenog djelovanja hemioterapijom. Kod metastatske bolesti se daje hemioterapija i savremeni oblici biološke ciljane terapije.
Koje su mjere prevencije?
Najvažnija mjera prevencije pojave raka grlića materice je sprečavanje prenošenja patogenih sojeva HPV virusa. Prevencija se sprovodi u primarnom i u sekundarnom obliku. Primjena kondoma, izbjegavanje promjene seksualnog partnera, apstinencija od pušenja cigareta, redovni ginekološki pregledi, papa test i odazivanje na screening (dvostruki: papa i HPV), u najvećoj mjeri doprinose sprečavanju pojave ove bolesti. U razvijenim materijalno bogatim zemljama se primjenjuje i anti-HPV vakcinacija. Primjena screeninga od 1963. godine u Finskoj je dovela do minimalne pojave raka grlića materice od 4 na populacijau od 100 000 žena u ovoj zemlji.
Da li karcinom grlića materice može da se dobije i bez seksualnih odnosa?
U ovim uslovima je pojava raka grlića materice ekstremno rijetka, ali je moguća. Zbog toga se konsultacija sa izabranim ginekologom, redovni pregledi i odazivanje na screening smatra neophodnim i kada seksualne aktivnosti nema.
Da li se svaka promjena na grliću materice može vidjeti na kolposkopskom pregledu?
Grlić materice ima spoljašnju i unutrašnju površinu, spoljašnje i unutrašnje ušće koji su okrenuti prema rodnici odnosno prema unutrašnjosti samog tijela materice. Kolposkopijom se, dakle, može sagledati izgled rodnice i spoljašnje površine grlića materice. Kombinacija kolposkopije i PAPA testa daje tačnost dijagnostičkog rezultata od 98%. Na osnovu ovoga je jasno, koliki je značaj PAPA testa i endocervikalnog „braša“.
Da li je dobro odstraniti matericu radi prevencije?
Profilaktičko odstranjivanje materice u većini zemalja kao i u Crnoj Gori nije standard, rutinska praksa. Postoje države koje ga zagovaraju i dijelom sprovode u određenoj životnoj dobi žene i naravno, uz odgovarajuće objašnjenje prirode procedure, njenih željenih i neželjenih učinaka i uz saglasnost pacijentkinje. U ovakvim okolnostima i uslovima profilaktiočko odstranjivanje materice se može smatrati korisnim.
Šta je miom?
Miom je dobroćudni tumor/tumori koji nastaje iz mišićnog zida materice.
Zašto se miom javlja na materici poslije menopauze?
Miomi na materici se ne javljaju samo poslije menopauze nego u svakoj životnoj dobi žene. Nemaju histološke karakteristike malignih tumora. Često su voluminozni, bude ih i nekoliko, ponekad imaju nezgodan položaj prema grliću materice i rodnici. Uzroci su čestih i obilnih krvarenja, posljedičnih ozbiljnih anemija, bolova u krstačnom dijelu, što sve zajedno ugrožava ženu, umanjuje joj kvalitet života pa je operativni tretman terapija izbora.
Da li se može prenijeti na dijete dok je žena trudna ? Kako se sve karcinom prenosi?
Prema dosadašnjim naučnim i praktičnim saznanjima, rak nije prenosiva niti zarazna bolest. Dakle, bolest se ne može se prenijeti na dijete ako se otkrije u toku trudnoće.
NVO “Povjerenje” je kroz projekat “Pitaj doktora” u Ekonomskoj školi organizovala radionicu posvećenu prevenciji malignih oboljenja kod žena. O ovoj temi sa učenicima i njihovim profesorima razgovarale su dr Nada Cicmil – onkolog primarius i Dragana Todorović, predsjednica NVO “Zdrava Dona Montenegrina” koja se sa ovom opakom bolešću uspješno bori već 26 godina.
