Udruženje pomorskuh agenata i brokera Crne Gore Bar obratilo se premijeru Dušku Markoviću, Ministru saobraćaja i pomorstva Osmanu Nurkoviću, predsjedniku Privredne komore Velimiru Mijuškoviću i predsjednik tenderske komisije Branku Vujoviću iznoseći stav ove organizacije povodom privatizacije AD „Luka Bar“.
“Udruženje pomorskih agenata i brokera Crne Gore, koje okuplja pomorske agencije iz Bara, a koje dominantno obavljaju svoju djelatnost naslonjeni na Luku Bar, kao ključnu kariku logističkog lanca između Jadranskog bazena i Podunavskih zemalja, izražava duboku zabrinutost za dalju sudbinu luke, čijom bi privatizacijom moglo značajno da se ugrozi poslovanje pomorskih agencija, špediterskih i kontrolnih kuća kao i ostalih privrednih subjekata koji zavise od pomorske privrede”, navodi se u pismu Udruženja pomorskih agenata i brokera Crne Gore povodom privatizacije AD „Luka Bar.
U obraćanju Udruženja pomorskih agenata i brokera Crne Gore, koje potpisuju predsjednik UPABCG Ranko Cikić i sekretarka UPABCG Nela Dabanović dodaje se da je “u poslednjih desetak godina u vezi Luke Bar donijeto nekoliko krupnih eksperimentalnih odluka, bez prethodnih naučnih i stručnih analiza njihovih posljedica”.
“Iako je luka projektovana, građena i organizovana kao jedinstvena prostorna i tehničko-tehnološka cijelina, nelogična segmentacija bitno je smanjila njenu konkurentost, a fizička podjela jedinstvene infrastrukture (vodovod, elektro mreža, drumske i željezničke saobraćajnice) dovode do njenog devastiranja i propadanja.
Privatizacija izdijeljene luke do sada nije donijela očekivane rezultate, jer konkurentnost nije poboljšana (čak naprotiv) zaposlenost je drastično smanjena, a rezultati finansijskog poslovanja su lošiji. Vlasnici manjinskog dijela kapitala, koji posjeduju 38% ukupnog kapitala, nisu imali koristi. Kapital nije uvećan niti su ostvarili pravo na didivdendu”, konstatovali su iz Udruženje pomorskuh agenata i brokera Crne Gore Bar.
U obraćanju se dodaje da “kvalitet usluga u odnosu na okruženje sve više zaostaje, a i cijene usluga se neopravdano povećavaju, tako da je dio roba preusmjeren na druge pravce”.
“Koncesionar nije ispunio najveći dio onoga što je prihvatio ugovorom, posebno u smislu povećanja obima pretovara roba kao i u realizovanim investicijama. Očigledno je da koncesionar, svojim ukupnim kapacitetima, znanjima i iskustvom nije mogao, niti je donio boljitak kojim bi opravdao status strateškog partnera.
Bez prethodne analize postignutih rezultata dosadašnjom privatizacijom luke raspisan je tender za prodaju dijela akcijskog kapitala AD “Luka Bar”, na način da se sa 30% akcija ustupa pravo upravljanja privrednim društvom.
Osim nekoliko veoma načelnih formulacija datih u Planu privatizacije za 2016. godinu (poglavlje “Osnovni ciljevi privatizacije”), nijesu navedeni razlozi privatizacije niti očekivani efekti”, navodi se u javnom mišljenju Udruženja pomorskuh agenata i brokera Crne Gore Bar.
Na tender se, podsjećaju iz UPABCG, javio samo jedan ponuđač, koji, makar prema onome što je prikazano u našoj štampi, nema kapaciteta i iskustva da bi mogao bitnije uticati na tokove roba preko Luke Bar, odnosno nema kapaciteta da realizuje bitne strateške odrednice razvoja Luke Bar.
“Nije nebitno i to što nudi cijenu za tri puta nižu od nominalne cijene akcija i što se direktno pregovara sa istim ponuđačem o davanju koncesije iako su prodaja akcija i ustupanje koncesije dva potpuno odvojena pravna posla. Projekat razvoja Luke Bar definisan je Prostornim planom CG, GUP-om Bara i DUP-om “Privredna zona” i zahvata prostor od preko 350 hektara. Postavlja se pitanje da li više različitih koncesionara, sa samo jednim istovjetnim ciljem - da što brže i više umnože uloženi kapital, mogu ostvariti ciljeve prostornog razvoja bez snažne regulacije i nadzora države i lokalne samouprave. To se posebno odnosi i na zakonom propisane uslove poslovanja u Slobodnoj zoni Luka Bar koja bi trebala biti okosnica razvoja Crne Gore u narednom period”, saopštili su iz UPABCG.
U obraćanju se dodaje daje “očigledno da država Crna Gora nije sagledala i definisala opšti strateški cilj razvoja Luke Bar kao nulte, tj. najbitnije tačke budućeg koridora XI, u čiju će izgradnju uložiti ogromna finansijska sredstva (autoput, rekonstrukcija željeznice i dr.), što sa već uloženim premašuje iznos od 5 milijardi eura”.
“Zaključak ukazuje da ako se zadrži postojeći model privatizacije postoji realna opasnost za održivost Luke Bar kao logističkog sistema, a time i saobraćajnog sistema Crne Gore. Zato, je veoma važno da država Crna Gora, pored uloge regulatora vrati i svoju ulogu organizatora, koordinatora i kontrolora procesa na svojoj teritoriji. Formiranje nacionalnog tima za razvoj nove saobraćajne strategije i definisanje strateških odrednica je jedan od prioritetnih zadataka. Taj tim bi trebao da priprema podatke pregovaračkom timu za ulazak u EU i da vodi računa o definisanju projekata sa kojima bismo mogi da apliciramo ka EU fondovima. Crna Gora treba da uzme više učešća u procesu sopstvenog razvoja u oblasti saobraćaja i transporta. Spremni smo da svojim kapacitetima, znanjem i iskustvom doprinesemo u definisanju buduće strategije razvoja saobraćaja u Crnoj Gori i pomognemo u njenoj realizaciji”, poručili su iz UPABCG.
U obraćanju se navodi da je “bitno da ovom prilikom napomenemo da i u postojećim, saobraćajno dosta nepovoljnim uslovima AD “Luka Bar” pozitivno posluje, preko 400 radnika i redovno izmiruje svoje obaveze, a i preko toga sponzor je svim važnijim događajima od interesa za Crnu Goru”.
“Planirani rast fizičkog obima posla i finansijskih rezultata za 2017. godinu je znatan i pokriven realnim ugovorima. Zato, po našem mišljenju, ne treba žuriti sa privatizacijom Luke Bar. Uostalom to nije uradila sa svojim lukama nijedna država u okruženju, a dvije od njih su već članice EU i imaju više iskustva u tom poslu”, zaključili su iz UPABCG.
