Prilika za samozapošljavanje, otvaranje novih radnih mjesta u malim i srednjim preduzećima koja imaju potencijal za rast definisan kroz biznis plan, dobila je realnu osnovu kroz programe podsticaja preduzetništva koji se realizuju u opštini Bar.

Opštinskim budžetom za podšku preduzetništvu za 2019. godinu opredijeljena su sredstva u iznosu od 100.000 evra. Takođe, obezbjeđena je posebna stavka u Budžetu opštine Bar za podršku Ženskom preduzetništvu, u iznosu od 35.000 evra. Javni pozivi za raspodjelu sredstava su raspisani, a preduzetnice i preduzetnici imaju mogućnost besplatnog savjetovanja i edukacije u Biznis start up centru.

Piše: Biljana Dabić

Predsednik opštine Bar Dušan Raičević najavio je da će budžetom za narednu godinu za preduzetništvo biti predviđena veća finansijska sredstva , 150. 000 evra , dok se za žensko preduzetništvo planira 35.000 evra. Inače Opština Bar za ovu godinu je opredjelila najveći iznos za podršku ženskom preduzetništvu u Crnoj Gori.

-Konačno naše opredjeljenje koje smo prije dvije godine istakli kao ideju vodilju, a to je da zajedničkim snagama idemo u kreiranju novih radnih mjesta, dobija svoje finalne obrise. Rijetki su trenutci kada možemo reći da smo srećni zbog činjenice da obavljamo odgovoran posao, ali srećan sam i ponosan na ono što smo u prethodnih godinu i više uradili u dijelu pripreme programa kao podsticajnih mjera za razvoj preduzetništva, i ono što smo 2018. prepoznali kao potrebu da kroz posebnu budžetsku stavku podržimo žensko preduzetništvo, kazao je Raičević na promociji “Preduzetništvo kao paradigma društvenog razvoja” na kojoj su promovisani podsticajni programi koje realizuje opština Bar.

-Kao neko ko dolazi iz realnog sektora, znam koliko je važna podrška institucija prilikom pokretanja svoje biznis ideje. Siguran sam da u opštini Bar prepoznajete pouzdanog partnera koji će vašu biznis ideju podržati bilo kroz finansijsku, ili savjetodavnu podršku, kazao je Raičević ističući da će pružiti dodatni stimulans svima koji kreiraju biznise koji su deficitarni, “ukoliko je taj bizniz pouzdan, ako će generisati određene prihode, u Opštini Bar imaćete partnera sa kojim ćete moći ostvariti saradnju”.

Predsednik opštine Bar se zahvalio svom timu, saradnicima na ovim projektima : potpredsednici mr Tanji Spičanović, sekretarki Sekretarijata za privredu mr Sanji Mitrović, pomoćnici sekretarke Jeleni Vučeraković i svima koji su dali doprinos da program podsticajnih mjera bude dobar i stimulativan.

U Opštini Bar urađena su dva značajna dokumenta za pordšku preduzetništvu- Program podrške razvoju preduzetništva u opštini Bar za period od 2019. do 2020.godine i Odluka o kriterijumima, načinu i postupku raspodjele sredstava za podršku ženskom preduzetništvu. Javni poziv za raspodjelu sredstava za žensko preduzetništvo traje do 27. decembra, a za preduzetništvo javni poziv je objavljen 13. novembra i otvoren je 45 dana, od dana objavljivanja.
-Pravo učešća na javni poziv imaju nezaposlena lica, koja su u evidenciji Zavoda za zapošljavanje Crne Gore-Biro rada Bar, pravna lica koja su registrovana i obavljaju svoju djelatnost na teritoriji naše opštine, ali i ona lica koja su trenutno zapošljena, ali žele da pokrenu sopstveni biznis. Kada je riječ o ženskom preduzetništvu, na konkursu mogu učestvovati žene preduzetnice koje su osnivači, ili jedan od osnivača, kao i izvršna direktorica u privrednom društvu, objasnila je Mitrović dodajući da jedan biznis može biti podržan sa 13.500 evra. Za žensko preduzetništvo opredjeljeni iznos po jednom biznisu maksimalno iznosi 10.500 evra.

U Javnom pozivu detaljno su obrazloženi troškovi koji se ne mogu podržati, a za sva pitanja sekretarijat za privredu je otvoren građanima koji se mogu informisati i na sajtu www.bar.me

Uz novčana sredstva, preduzetnicama i preduzetnicima su obezbjeđene i nefinansijske podrške, podrške u izradi biznis planova, savjetovanja, poslovnog umrežavanja koji se realizuju u Biznis star up centru kroz edukacije, savjtovanja, obuku za popunjavanje aplikacione forme..
Direktorka Biznis start up centra Ivana Tomašević navodi da besplatno pružaju kompletnu obuku za popunjavanje aplikacije, koja je znatno pojednostavljena, ali i u sticanju određenih znanja iz oblasti ekonomije i finansija.

- Ovo je momenat da se Bar pokrene, pokrene što više biznisa, i zaputi u preduzetničke vode, da se konačno preduzetništvo prepozna u ovom regionu kao izuzetan potencijal za razvoj , kako naše opštine, tako i naše zemlje, istakla je direktorka Biznis start up centra Ivana Tomašević ističući da je interesovanje jako veliko, i veće je kod preduzetnica nego preduzetnika.
- Prva radionica je realizovana, sledeća je od 2.-6.decembra. Radimo individualne konsultacije. Prdviđen je i mentorski program tokom same realizacije ideje. Takođe, su predviđene su i specijalističke radionice, kazala je Tomašević.

Nepogrešiva i odlična investicija je ulaganje u znanje i razvijanje vještina što svakako čini najstabilniju osnovu za pokretanje sopstvenog posla i postizanje dobrih poslovnih rezultata. Preduzetništvo objedinjuje veštine, znanje i kreativnost s jedne strane, ali i odgovornost, upornost, posvećenost i pokretački duh s druge strane. Da je moguće u Crnoj Gori biti uspješan preduzetnik potvrdili su učesnici prezentacije “Preduzetništvo kao paradigma društvenog razvoja” koja je održana u dvorcu kralja Nikole - Miloš Milošević, direktor agencije “Fleka” koji se iz Milana gdje je bio dio marketntoškog tima svjetskog brenda “Prada”, vratio u Crnu Goru i uspješno rukovodi kompanijom koja zapošljava vrhunske dizajnere.
Danka Ćetković, NLP trener i osnivač NLP Network koja je nakon 13 godina napustila državni posao u Zavodu za zapošljavanje i započela karijeru preduzetnice, a u kratkom roku razvila privatni posao i danas je uspješna poslovna žena u sopstvenom biznisu.

Projekt-menadžer Kancelarije Programa Ujedinjenih nacija za razvoj ( UNDP) Borko Vulikić, ima više od deset godina iskustva u radu na projektima. Zadužen je za “Zelene poslove u Crnoj Gori” i pružanje konsalting usluga
-Cilj je da se podrži razvoj, nove generacije biznisa u Crnoj Gori, onih poslova koji za svoju viziju imaju korišćenje prirodnih resursa, kazao je Vulikić . On je istakao da ovaj program u saradnji sa opštinom Bar uz finansijsku podršku čini i set savjetodavnih usluga
- Spremni smo da vam olakšamo teret pokretanja posla, dajemo i mentorsku podršku. Iskoristite to u najvećoj mogućoj mjeri, kazao je Vukikić u obraćanju budućim prduzetnicama i preduzetnicima.

Kancelarija Programa Ujedinjenih nacija za razvoj (UNDP) u saradnji sa Ministarstvom za ljudska i manjinska prava sprovodi projekat „Podrška antidiskriminacionim i politikama rodne ravnopravnosti“
Koliko je rodna ravnopravnost važna za svako društvo na promociji je obrazložila Kaća Đuričković, koordinatorka programa za rodnu ravnopravnost.
Đuričković je podsjetila na neravnopravan status žena u tradicionalnom i patrijarhalnom crnogorskom društvu, koji se, između ostalog, ogleda u činjenici da na tržištu rada 16% zarađuju manje od muškaraca.
-Iz ugla ekonomiste, razvoj jednog društva gledate kroz osnovna tri resursa: prvi je ljudstvo, koji čine i žene i muškarci. U Crnoj Gori žene su nešto brojnije. Drugi resurs je vrijeme koje neumitno teče i mora se pametno koristiti i treći resur su materijana dobra. Kad pogledate rodnu ravnopravnost - žene čine nešto više od polovine, više su obrazovane, i predstavljaju resurs znanja, kad se pogleda resurs materijalnih dobara imate neravnopravnu raspodjelu. Žene se uglavnom odriču prava nasledstva u korist muških potomaka, imovina stečena braku uglavnom se vodi na muškarce. Statistika kaže da je danas svega 8% nepokretnosti u vlasništvu žena, navela je Đuričković ističući da u Crnoj Gori moraju da se sprovode afirmativne finansijske mjere za podršku i podsticaj ženskom preduzetništvu.

Uvođenje posebne budžetske linije za podršku ženskom preduzetništvu na lokalnom nivou, inicirala je Ženska politička mreža. Inicijativa je u Skupštini opštine Bar prihvaćena, a amandmanom predsednika opštine, uvršena u budžet čime se prevazilazi jedna od osnovnih barijera u kreiranju i pokretanju biznisa– nedostupnost finansiranja.
Ispred Ženske poličke mreže Maja Ćatović i Snežana Jonica navele su da ŽPM okuplja žene iz 16 političkih partija, koje su složne i ujedinjene kada je riječ o ženskom preduzetništvu.
-Želimo da žene budu ravnopravne sa muškarcima i da ne zavise ni od koga, kazala je Maja Ćatović, koja se zahvalila predsjedniku Opštine Bar i njegovom timu koji su radili na implementaciji ove ideje, kao i na tome što je Opština Bar opredijelila najveća novčana sredstva za preduzetništvo u Crnoj Gori.
- Ponosim se time što je baš u mom gradu pokrenuta posebna budžetska linija koja će omogućiti ekonomsko osnaživanje žena, tim prije što se radi o nepovratnim sredstvima, imajući u vidu da je ženama teško obezbijediti kredit, jer najčešće nemaju nepokretnosti na svoje ime, kazala je Jonica, i zaključila “bez ekonomske ravnopravnosti muškaraca i žena, nema nijedne druge ravnopravnosti”.