Za XVI sjednicu Skupštine Opštine Bar, Branislav Nenezić dobio je dopis Udruženja maslinara Antivari.

Prenosimo integralno.
Poštovani,
U vezi sa Vašim dopisom br. 030-016/23-43, od 02.02.2024. godine, koji se odnosi na poziv za prisustvo na XVI sjednici Skupštine Opštine Bar, zakazanoj za srijedu, 07.02.2024. godine, a sazvanoj sa temom upravljanja prirodnim dobrom – spomenikom prirode Stablo Stare masline na Mirovici, uz osvrt na njeno trenutno stanje, obavještavamo Vas da Udruženje maslinara „Antivari“ ni na koji način nije bilo uključeno u održavanje Stare masline, niti je sprovodilo agrotehničke i pomotehničke mjere na ovom drevnom i svetom stablu, već je to bilo u „nadležnosti“ i realizaciji drugih aktera.
S tim u vezi, naš stav smo, već više puta, iskazali u sredstvima javnog informisanja i na Lokalnom javnom servisu Radio Bar, kada je ova tema bila predmet javne debate. Nakon toga, suzdržali smo se od bilo kakvog komentarisanja ili polemike koju su pokušali, vjerovatno u cilju skretanja pažnje sa lične odgovornosti, a na prizeman i primitivan način, otvoriti gore pomenuti akteri.
Takođe, ovom prilikom Vas obavještavamo da predstavnici Udruženja maslinara „Antivari“ neće uzeti učešće na sjednici SO Bar, niti učestvovati u polemici koja je sada, poprimila i politički karakter, a svojim značajem i važnošću daleko prevazilazi isti.
No, i pored toga, kao ozbiljna maslinarska organizacija, koja drži do svog digniteta i autoriteta i u javnom prostoru, a poštujući instituciju Skupštine opštine kao predstavničkog tijela svih građana, smatramo prikladnim da određena saznanja i mišljenja iskažemo, uz prijedlog da dostavite svim odbornicima sljedeće
S A O P Š T E NJ E
Članovi Udruženja maslinara „Antivari“ su ugledni barski maslinari i proizvođači maslinovog ulja, koji posjeduju značajan maslinarski fond, prate i primjenjuju savremene metode u maslinarstvu, a raspolažu i bogatim viševjekovnim porodičnim praktičnim iskustvom u ovoj oblasti. Kao nosioci i pokretači svih inovativnih aktivnosti u oblasti maslinarstva u periodu dužem od dvije decenije u Baru, uz to i utemeljivači maslinarskih organizacija i manifestacija, imamo mnogo razloga, a i prava, da iskažemo svoj stav po pitanju maslinarstva u Baru i u Crnoj Gori. Vjerujemo da, isto tako, postoji i mnogo razloga da se naša mišljenja i analize uvaže i sa respektom prema njima odnese, na ozbiljan i odgovoran način.
Međutim, iako smo bili aktivni učesnici (zajedno sa još nekim nevladinim aktivistima i javnim djelatnicima) i izričito se protivili urbanističkom projektu Stara maslina, koji je naknadno usvojen na XX sjednici SO Bar, održanoj 2. juna 2006. godine, naš stav, nažalost, tada nije uvažen i pribjeglo se primjeni rješenja za koje smatramo da nije bilo od koristi stablu Stare maslini na Mirovici.
Isto tako, barska, ali i crnogorska javnost je 18.04.2020. godine obaviještena putem sredstava javnog informisanja, od strane JU Kulturni centar Bar o sklopljenom „dogovoru“ ili „ugovoru“ (do dan danas ne znamo o čemu je riječ) sa Društvom maslinara Bar, koji se odnosi na, kako se navodi, „kontinuirano održavanje Stare masline na Mirovici“. Ovim saopštenjem, javnost je obaviještena da su, u organizaciji i na poziv predsjednika Društva, već bile preduzete određene agrotehničke mjere, kao što je rezidba, prihrana putem lista i zaštita hemijskim preparatima stabla Stare masline koje je, u tom momentu, bilo u zadovoljavajućem kondicionom stanju i prepoznatljivog izgleda krošnje. Uzimajući u obzir nemjerljiv značaj i vrijednost Stare masline, spomenika prirode i simbola Bara, dana 22.04.2020. godine, Udruženje maslinara „Antivari“ oglasilo se reagovanjem, smatrajući da je neozbiljno i neprimjereno povjeriti brigu o Staroj maslini navedenim akterima,amaterima, koji ne posjeduju odgovarajuća naučna, niti profesionalna znanja iz oblasti poljoprivrede, a naročito je zabrinjavajuće što je isto izvršeno bez prisustva i stručnog nadzora referentnih eksperata sa Biotehničkog fakulteta Univerziteta Crne Gore ili druge kompetentne institucije.
Takođe, ocijenili smo neprihvatljivom i rizičnom zakašnjelu rezidbu Stare masline, izvršenu u vrijeme započetog vegetacionog perioda i pripreme biljke za period cvjetanja, a koja se, s obzirom na količinu i prečnike odrezanih grana, te upotrebu testere, nije nikako mogla smatrati sanitarnom. Osim navedenog, Stara maslina je permanentno bila izložena dejstvu hemijskih materija koje su trebale da obezbijede stabilnu i obilnu rodnost, što nikada nije trebao biti osnovni cilj, a zapravo su mogle djelovati kontraproduktivno i ugroziti biološki opstanak već iznurenog stabla.
Nadalje, javnim reagovanjem smo iznijeli primjedbu, a ujedno i savjet da su upravljači i izvođač radova prekršili zakonsku obavezu na način što nijesu ispoštovali obimne i zahtjevne procedure, koje između ostalog podrazumijevaju izradu petogodišnjeg Plana upravljanja Spomenikom prirode, te Godišnjeg programa upravljanja, kao i sprovodili mjere bez prethodno pribavljene saglasnosti Agencije za zaštitu životne sredine, što je propisano Zakonom o zaštiti prirode.
Uvjereni smo da je naša principijelna reakcija, upućena Kulturnom centru prije nešto manje od četiri godine, bila blagovremena i na pravnom mjestu, te osvijetlila sve okolnosti, odnosno pokazala neodgovornost i diletantizam prilikom staranja o stablu Stare masline, što je trebalo da bude nauk za budućnost,tj. da se o tako ozbiljnom spomeniku prirode ne može odnositi amaterski i u nesaglasju sa važećim zakonskim propisima.
Kada je riječ o aktuelnom trenutku, Udruženje maslinara „Antivari“ pozdravlja napore stručne Komisije sa ciljem poboljšanja stanja u kojem se nalazi Stara maslina na Mirovici. Ohrabruje nas optimizam prof.dr Mirka Kneževića iz Centra za melioracije Biotehničkog fakulteta Univerziteta Crne Gore u odnosu na opstanak i oporavak Stare masline, nakon sprovedenih radova na uklanjanju suviška podzemnih voda izradom drenažnog rova.
No, i pored toga zalažemo se i tražimo sprovođenje sveobuhvatne ekspertize i detaljne analize svih potencijalnih uzroka, koji su mogli dovesti do rapidnog i ubrzanog propadanja stabla Stare masline u prethodnom periodu.
Na kraju, ostajemo u nadi da će Stara maslina, kao i u ranijem periodu, izaći kao pobjednik nad nedaćama koje su je snalazile tokom trajanja dužem od dva milijenuma, te da će nas nadživjeti i ostati našim potomcima kao simbol Bara i njegove ambijentalne i kulturne prepoznatljvosti.
Zahvaljujemo Vam na pozivu za prisustvo XVI sjednici Skupštine opštine Bar i srdačno Vas pozdravljamo.
S poštovanjem,
Udruženje maslinara Antivari
Jovo Martinović, predsjednik